Bevolkingsdichtheid, pesticiden en stikstof

 

12-9-2024

 

In hoofdstuk 4 van haar rapport (2024) analyseert de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen de relatie tussen bevolkingsgroei en de ruimtelijke variabelen wonen, mobiliteit, energie en landbouw, natuur en water.

 

De Commissie constateert dat de ecologische voetafdruk per persoon in Nederland relatief laag is: 0,62 hectare. Mondiaal is het gemiddelde 0,65 per persoon. Gezien de hoge welvaart en consumptie van ons land en het gebruik door ons land van nog eens 80% extra land buiten Nederland voor onze consumptie zou men een hogere voetafdruk verwachten. Die lage voetafdruk verklaart de Commissie aan de hand van de hoge productiviteit van de landbouw. 

 

De Commissie geeft aan dat toevoegen van mensen aan de bevolking in Nederland zal samengaan met de behoefte om meer voedsel te produceren.  Ze suggereert dat vermindering van voedselexport de toename van binnenlandse voedselproductie  kan matigen. 

 

Productiviteit van onze landbouw heeft ongetwijfeld met de kwaliteit van onze bodem, met de kennis en deskundigheid van onze boeren en met de efficiëntie van hun productiemiddelen (bijvoorbeeld machines, stallen, automatisering) te maken, en ook met ingrepen in wegleiden of juist toevoeren/oppompen van water. Ook het gebruik van kunstmest en pesticiden speelt een rol in de productiviteitsverhoging.

Kunstmest wordt zoals de naam al zegt kunstmatig aan het land toegevoegd, ofwel rechtstreeks ofwel via krachtvoer uit het buitenland. Met pesticiden is hetzelfde het geval. Ze worden in de chemische industrie gemaakt al zijn er ook natuurlijke bestrijdingsmiddelen.

 

Nederland staat in Europa voorop in stikstofuitstoot in de vorm van ammoniak (NH3) en in het gebruik van pesticiden.

 

Het gebruik van kunstmest en pesticiden hebben een kostenkant: onze natuur verzuurt, de biodiversiteit verkleint, aantallen insecten en (weide)vogels zijn snel in aantallen achteruit gegaan (en dat proces gaat door), nitraten, fosfaten en gifstoffen komen in bodem en water en bedreigen de gezondheid van mens en dier. 

 

De Commissie heeft in haar analyses geen onderzoek naar de relatie tussen groei van bevolking(sdichtheid) enerzijds en gebruik van pesticiden en van uitstoot van stikstof anderzijds betrokken.

 

In de bijdragen op X van twee landbouw- en natuurexperts die ik volg vond ik twee datasets (stikstof en pesticiden) die ik in verband bracht met bevolkingsdichtheid. 

 

De analyses staan op de twee pagina's hieronder:

 

Bevolkingsdichtheid en pesticidengebruik

Bevolkingsdichtheid en stikstofuitstoot

 

Referentie

Rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050, Gematigde groei, januari 2024